ERZURUM KONGRESİ'NİN 105. YIL DÖNÜMÜ

"Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz."

Erzurum Kongresi'nin 105. yıl dönümünde başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere tüm şehit ve gazilerimizi saygı ve minnetle yad ediyoruz.

ERZURUM KONGRESİ ÖNCESİ YAŞANANLAR

1919 yılının 8 Temmuzu 9 Temmuza bağlayan gecesi... Erzurum... Osmanlı Hükümeti'nin kendisini ordu müfettişliğinden aldığına dair telgrafı Mustafa Kemal'e ulaşmıştır. Bunun üzerine Mustafa Kemal de Harbiye nezaretine ve Padişaha askerlik mesleğinden istifa ettiğine dair telgraf çeker. Bu arada Erzurum kongresinin toplanma hazırlıkları yapılmaktadır. Hazırlıklardan haberdar olan İngiliz Yarbayı Rawlinson kongrenin toplanmasını engellemek ve bu amaçla gözdağı vermek için ertesi gün Erzurum'daki müfettişlik karargâhında Mustafa Kemal'i ziyaret eder.

Mustafa Kemal: Buyurun, Mrs.Rawlinson...Sizi dinliyorum...

Mrs.Rawlinson: Duyduğuma göre  burada bir kongreye katılacak ve açılışını yapacakmışsınız?

Mustafa Kemal: Evet. Doğru duymuşsunuz. Bu kongre Doğu Anadolu Müdafaayı Hukuk Cemiyeti tarafından düzenlenmiştir. Ve kongrenin toplanmasına millet karar vermiştir. Ben de bu kongrenin açılış konuşmasını yapacağım.

Mrs.Rawlinson: İtilaf Devletleri adına burada bulunuyorum. Tavsiyemi dikkate almanız gerektiğini düşünüyorum. Bize göre bu kongrenin toplanmaması daha uygun olacaktır.

Mustafa Kemal: Kongre muhakkak toplanacak ve cemiyetin belirlediği günde açılacaktır. Millet buna karar vermiştir. Tavsiyenize egemen olan nedenleri sormayı gereği bile görmüyorum.

Mrs.Rawlinson: Kongreden vazgeçmezseniz zor kullanmamıza ve toplantının dağıtılmasına sebep olacaksınız.

Mustafa Kemal: O halde bizde mecburi ve zaruri olarak kuvvete kuvvetle karşı koyar ve her durumda milletin kararını yerine getiririz. Ne pahasına olursa olsun kongreyi açacağız. Görüşmemiz bitmiştir Yarbay Rawlinson.

Yarbay Rawlinson ayağa kalkar ve çıkar .Ardından kapı açılır.15. Kolordu Komutanı Kazım Bey görünür. Mustafa Kemal bir an İtilaf Devletlerinin yapamadığını Kazım Bey' ye yaptırdıklarını düşündü.

" Damat Ferit Paşa beni tutuklaması için Kazım Bey'i görevlendirmiş olmalı" diye geçirdi içinden...

              Kazım Bey: Ben ve kolordum emrinizdeyiz Paşam. Askerlik görevinizden istifa etmiş olsanız dahi bütün emirlerinizi yerine getirmeyi bir şeref bilirim.

Erzurum Kongresi bu görüşmeden 13 gün sonra 23 Temmuz 1919 'da toplandı.Mustafa Kemal kongreye Erzurum delegesi sivil bir vatandaş olarak katıldı. Kongrenin kapanış konuşmasında delegelere şöyle seslendi :"Milletimizin kurtuluş ümidi ile çırpındığı en heyecanlı bir zamanda fedakâr ve muhterem heyetiniz her türlü zorluklara katlanarak burada Erzurum'da toplandı. Hassas ve soylu bir ruh ve pek sağlam bir imanla vatan ve milletimizin kurtuluşuna ait temel kararlar aldı .Özellikle bütün cihana karşı milletimizin varlığını ve birliğini gösterdi. Tarih bu kongremizi şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir"